VAT od dotacji – solary kotły

Smutna informacja dla uczestników projektu „Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych w trosce o środowisko naturalne na terenie Gminy Bychawa”.

Gmina Bychawa informuje, że w związku z pismem Ministra Rozwoju z dnia 30 października 2017 r. znak DKF-IV.7517.142.2017.DK obowiązana jest naliczyć i odprowadzić podatek od towarów i usług (VAT) od środków z dotacji otrzymanej z Unii Europejskiej.

W związku z tym przedkładamy rozliczenie udziału mieszkańca uwzględniające podatek VAT od dotacji z UE i prosimy o dokonanie dopłat na rachunek bankowy wskazany w umowie – wartość odpowiadająca zamontowanym urządzeniom.

Jednocześnie wyjaśniamy, że Gmina Bychawa uzyskała w dniu 1 sierpnia 2017 r. interpretację indywidualną od Ministra Finansów, z której to wynika, że dotacja ze środków unijnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zgodnie z tą interpretacją Gmina naliczyła wartość udziału mieszkańca, w którym nie przewidziano zapłaty VAT od środków unijnych. W ostatnim czasie zmieniło się nastawienie organów podatkowych odnośnie obowiązku opodatkowania dotacji otrzymanych z Unii Europejskiej, z których Gmina finansuje urządzania dla swoich mieszkańców (indywidualne gospodarstwa domowe).

Nie zastosowanie się do wytycznych Ministra Rozwoju grozi sankcjami karno-skarbowymi dla Gminy.

Prosimy o zrozumienie zaistniałej sytuacji i dokonanie dopłat określonych w załączonym do niniejszego pisma rozliczeniu do dnia 30 grudnia 2017 r.

Więcej w temacie vat-u i dotacji:

Gmina planowała realizację projektu polegającego na wyposażeniu zainteresowanych mieszkańców w zestawy solarne oraz piece centralnego ogrzewania. Celem gminy było zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza, powstającego na skutek podgrzewania wody oraz ogrzewania domów przy użyciu węgla. Sprawy ochrony środowiska i przyrody należą bowiem do gminnych zadań własnych. Zgodnie z planami gminy, pomiędzy nią a mieszkańcami miały zostać zawarte umowy cywilnoprawne określające wzajemne prawa i obowiązki.

Gmina miała w szczególności zapewnić organizację przedsięwzięcia (wybór wykonawcy zestawów solarnych oraz pieców centralnego ogrzewania, ustalenie harmonogramu prac montażowych, nadzór nad pracami, odbiór końcowy i rozliczenie finansowe), przeszkolić użytkowników w zakresie prawidłowej eksploatacji urządzeń oraz zapewnić usługi serwisowe w okresie gwarancyjnym.

Mieszkaniec, którego gmina zobowiązała się wyposażyć w instalację solarną i/lub piec centralnego ogrzewania, zobowiązany został natomiast w szczególności do wniesienia wkładu pieniężnego, który po upływie pięciu lat od daty odbioru końcowego zostałby zaliczony na poczet ceny zestawu solarnego i / lub pieca centralnego ogrzewania, który wówczas zostałby mu przekazany na własność.

Na realizację inwestycji gmina starała się uzyskać dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. W przypadku niepowodzenia w uzyskaniu dofinansowania ze źródeł zewnętrznych, zawarte z mieszkańcami umowy uległyby rozwiązaniu, a realizacja inwestycji nie doszłaby do skutku. Gmina planowała zatem, że źródłem finansowania projektu będą jej środki własne, wkład mieszkańców oraz środki pochodzące z dofinansowania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego.

Gmina zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem o podstawę opodatkowania VAT dla niniejszego świadczenia na rzecz poszczególnych mieszkańców. Chciała potwierdzenia, że podstawą opodatkowania VAT będzie w tym przypadku wyłącznie wkład mieszkańców.

Stanowisko przedstawione przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej było odmienne. Organ nie miał wątpliwości, że otrzymywane przez gminę wpłaty (wkład mieszkańców) są dla niej wynagrodzeniem za świadczenie polegające na montażu instalacji solarnych i / lub pieców centralnego ogrzewania, tj. za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Zwrócił jednak uwagę, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, do podstawy opodatkowania należy włączyć otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty mające bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług. W opisanym przez gminę zdarzeniu przyszłym, otrzymana dotacja dotyczyłaby konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. Organ podatkowy posłużył się pojęciem „subwencja bezpośrednio związana z ceną”, od której uzależniona jest wysokość odpłatności za konkretne świadczenie (dzięki otrzymanej dotacji / subwencji dane świadczenie ma cenę niższą o konkretną kwotę bądź świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo).

Organ jednoznacznie wskazał, że gmina powinna kalkulować podstawę opodatkowania opisanego świadczenia nie tylko przy uwzględnieniu wysokości opłat pobranych od mieszkańców, ale również środków otrzymanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego. Wpływają one bowiem na obniżenie ceny świadczonych na rzecz mieszkańców usług.

KOMENTARZ EKSPERTA

Ewa Rowińska, starsza konsultantka w Zespole Podatków Korporacyjnych w Dziale Doradztwa Podatkowego EY.

To ważna wiadomość dla gmin, ponieważ realizacja inwestycji przy udziale finansowym mieszkańców oraz dofinansowaniu ze źródeł zewnętrznych jest przez gminy praktykowana w wielu obszarach. Od kilku lat można zaobserwować wzmożone działania gmin w zakresie inicjatyw ekologicznych (montaż instalacji fotowoltaicznych, usuwanie azbestu, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, termomodernizacje, etc.) W większości tego typu projektów model finansowania kosztów inwestycji jest analogiczny – gmina zobowiązuje się do określonego świadczenia na rzecz poszczególnych mieszkańców, natomiast mieszkańcy zobowiązują się do wniesienia wkładu pieniężnego. Dodatkowo gmina stara się uzyskać dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych, zaś podjęcie przez nią realizacji inwestycji jest uzależnione od pozyskania dofinansowania.

Trudno nie zgodzić się z przyjętym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stanowiskiem, że dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki mające bezpośredni wpływ na cenę skonkretyzowanego świadczenia. Jak podkreślała sama gmina, brak dofinansowania spowodowałby rezygnację z realizacji inwestycji.

Można przypuszczać, że w hipotetycznej sytuacji otrzymania przez gminę dofinansowania w niższej wysokości niż zakładana, wysokość opłaty koniecznej do uiszczenia przez świadczeniobiorcę uległaby podwyższeniu. Argumenty podniesione przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydają się zatem zasadne. Warto przy tym również zwrócić uwagę na kwestię momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania środków mających bezpośredni wpływ na cenę świadczenia. Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT powstaje on z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji lub podobnych dopłat. Dotychczas organy podatkowe pomijały kwestię dofinansowania uzyskiwanego przez gminy ze źródeł zewnętrznych w sytuacjach analogicznych do opisanej. Wpłaty mieszkańców traktowano jako wynagrodzenie za usługę. –Stanowiły zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT i tym samym należało je przyjąć za podstawę opodatkowania świadczenia. Wyłączenie z podstawy opodatkowania otrzymanych dotacji akceptowano w wydawanych dotychczas interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, przykładowo w interpretacji Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 listopada 2016 r. (0461-ITPP2.4512.624.2016.1.RS).

Obecnie można odnieść wrażenie, że organy podatkowe zrewidowały swoje podejście do definicji podstawy opodatkowania VAT w kontekście środków otrzymywanych ze źródeł zewnętrznych oraz uznania, że mają one wpływ na cenę świadczenia.

W kwestii ich włączania w podstawę opodatkowania podobnie wypowiedziała się Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 17 stycznia 2017 r. (2461-IBPP1.4512.884.2016.1.ES). Źródło bychawa.pl, rp.pl